Kariatiden: zuilen in de vorm van een mens
- Kari Turf telt hier de bezoekjes! Je kunt ook zien waar de laatste bezoekers
vandaan kwamen.
- caryatid
karatid, kartid , a sculptured female figure serving as an ornamental support in place of a column or pilaster. It was a frequently used motif in architecture,
furniture, and garden sculpture during the Renaissance, the 18th cent., and notably, the classic revival of the 19th cent., when caryatids were popular as mantelpiece supports. The motif
appeared in Egyptian and Greek architecture; the most celebrated example extant is the Porch of the Caryatids, forming part of the Erechtheum. Here six beautifully sculptured figures, acting as
columns, support an entablature on their heads. Caryatids were used also in two small treasuries (6th cent. B.C.) at Delphi. Male supporting figures are called atlantes.
|
- atlantes
atlantz [Latin plural of Atlas], sculptured male figures serving as supports of entablatures, in place of a column or pier. The earliest (c.480-460 B.C.) and most
important example from antiquity is in the Greek temple of Zeus at
Agrigento, Sicily. The baroque architecture of the 17th cent. made considerable use of atlantes, as did the classical revival in the early 19th cent. Female supporting figures are called
caryatids.
|
|
- Kariatide onder
de houten broek!
- Kariatiden te koop!
Zie hieronder. |
1
2
- Bij de eerste kariatide kun je het adres lezen: Graben 20 in Wenen. Het is
meer een kariatide voor de sier: Ze dráágt het gebouw niet echt.
- De tweede is
de kariatide die dient als herkenningspunt van deze site (zie bijvoorbeeld de bladzijde
over C.S. Lewis!). Ze hoorde bij het legendarische gebouw De Utrecht dat aan het
Smakkelaarsveld stond, en dat
gesloopt is om plaats te maken voor Hoog Catharijne. Zwijg daarover. (Even
stilte.)
Ze is nu ondergebracht in het aangename Muziekcentrum Vredenburg, waar op 28
oktober Van Morrison nog optrad. En in maart hebben we daar weer de
Nacht der Nachten: de Nacht van de Poëzie.
Er zijn ook enkele andere ornamenten overgebracht, zoals de lateien links en rechts. Die ga ik nog een keer apart fotograferen.
- Kariatide nr. 3 is ook in Utrecht te vinden, op de Lijnmarkt. (In het verlengde ligt de Choorstraat, waar je eveneens een aantal Jugendstil-gebouwen kunt zien - maar daarover meer op de
Jugendstil-pagina's van deze site.) Ze doet qua stijl erg aan de Weense denken. Alleen is ze wat meer gekleed.
-
Het woord kariatide komt van de Griekse woorden karuatis en -idos: een priesteres uit Karyae. De beroemdste,
de moeders van alle kariatiden staan in Athene, in een portiek aan de zuidkant van het Erechteion.
-
Een aanvulling op de oorsprong van het woord: een wrede koning doodde al de mannen van een verslagen volk en
dwong de vrouwen tot het dragen van de daken van de tempels.
3
4
5
6
- De oorspronkelijke kariatiden stonden in Griekenland. Deze dames aan de Oude Gracht in Utrecht lijken er vaag op. Maar ze zijn ontzettend veel grover!
- Pieter Adams was de architect van dit gebouw, 'De Winkel van Sinkel'. Oorspronkelijk was het een warenhuis, gebouwd in 1839.
- In de gevel van het neo-classicistische gebouw werden vier gietijzeren kariatiden geplaatst. Ze zijn in Engeland gegoten. Bij de plaatsing ging er iets grondig mis: een van de kariatiden
kwam in de Oude Gracht terecht. Ze werd gered.
Kariatiden zijn bijna altijd vrouwenfiguren. In Wenen scoorde ik een mannelijke kariatide. Onlangs kwam ik
erachter, dat een mannelijke kariatide een Atlas heet. Dat verklaart de show van 'kijk eens hoe zwaar ik het heb'.
- Mannelijke kariatide (Atlas) van het speelgoedmuseum in Wenen.
- De kariatiden van het speelgoedmuseum dragen niet de gevel, niet het gebouw, maar slechts een ornamenteel balkon. Toch kijken ze er behoorlijk moeilijk bij!
- de dames van Graben 20 (Wenen) op een rijtje
7
8
9
10
11.
12.
13.
- Elegant typje, dit. Het is de moeite waard op deze afbeelding te klikken, zodat ze in vollle glorie zichtbaar wordt. Mooi gerestaureerd en onderhouden ook. Ze komt uit Wenen.
Of liever gezegd, ze stáát daar.
- Dit beeldje vond ik in York, Engeland, waar ik op zoek was naar
voorbeelden van de Engelse voorloper van Jugendstil, de ´Arts and Crafts
Movement.´ De meeste kariatiden stáán, maar deze zit geknield. Moet kunnen. Er
is trouwens ook een beeld van Rodin dat ´Gevallen kariatide´ heet. Ik heb er
een foto van , maar de maker geeft geen toestemming om jet op mijn site te
zetten. Die vindt hij te druk. Kan iemand mij aan een
foto van dit beeld helpen??
- Ook in York gevonden: twee koppen die een latei ondersteunen. Meer foto´s
op de pagina York, maar ik moet er nog een commentaar
bij schrijven.
- Twee houten kariatiden die op Internet te koop worden aangeboden. Wie
biedt!?
14.
14. Van Sjaak van Loo kreeg ik deze foto van een kariatide
uit Kruiningen. Zo te zien ondersteunt ze de preekstoel, in predikantenjargon
`de houten broek´. Kortom: een kariatide die de houten broek ophoudt!
15. Ten slotte: de kariatiden van het Erechtheion, de oekariatiden.
Een foto die ik kreeg van Jan Van Damme.
[ Kariatide ]
[ Start ] [ Kunst ] [ Caryatids / Kariatiden ] [ Schoolmeester XP ] [ Utrecht ] [ Jugendstil 2 ] [ Delft ] [ Jugendstil in Leiden ] [ Jugendstil in Utrecht 1 ] [ Kampen ] [ Aluminium Bos ] [ Gedichten ] [ Architectuur ] [ Schaken ] [ Persoonlijk ] [ Vissen ] [ Beschouwing ] [ Literatuur ]
|